Rynek elektromobilności w Polsce

Od kilku lat nie bez powodu mówi się o rewolucyjnych zmianach, jakie niesie za sobą dynamiczny rozwój elektromobilności. Co kryje się pod tym stwierdzeniem? Elektromobilność to nic innego jak ogół zagadnień związanych ze stosowaniem pojazdów zasilanych elektrycznie. Należą do nich aspekty techniczne, wykorzystane technologie i infrastruktura ładowania oraz kwestie społeczne, gospodarcze i prawne związane z ich użytkowaniem. Zainteresowanie samochodami, skuterami, hulajnogami i rowerami elektrycznymi stale rośnie. Najprawdopodobniej to właśnie one w najbliższym czasie zrewolucjonizują światowy rynek motoryzacyjny. Szacuje się, że już w niedalekiej przyszłości pojazdy z silnikiem spalinowym i diesla zostaną całkowicie wyparte przez pojazdy z napędem elektrycznym. Przykładowo, Norwegia planuje całkowicie zrezygnować ze sprzedaży pojazdów spalinowych do końca 2025 r. Dlaczego tak się dzieje? Jak wygląda elektromobilność w Polsce?

Zalety użytkowania pojazdów elektrycznych

Ekspansja pojazdów elektrycznych na rynku motoryzacyjnym spowodowana jest w głównej mierze troską o środowisko oraz wzrostem świadomości ekologicznej społeczeństwa. Samochody i skutery z napędem elektrycznym są rozwiązaniem problemu zanieczyszczeń powstałych w wyniku eksploatacji pojazdów silnikowych. Co ważne, pojazdy elektryczne generują również spadek natężenia hałasu. Są także bardziej komfortowe w użytkowaniu i bezpieczniejsze dla kierujących. Dzięki bateriom litowo-jonowym ryzyko wybuchu w czasie ewentualnego wypadku jest znikome.

Pojazdy elektryczne to także niższy koszt eksploatacji. Zaletą skuterów elektrycznych jest również brak problemów ze znalezieniem miejsca parkingowego. Oprócz tego plusem ich użytkowania jest szybsze poruszanie się po zakorkowanym mieście. Skutery elektryczne pozwalają również na ekonomiczną jazdę na dłuższe dystanse. Maksymalny zasięg w niektórych modelach może wynieść nawet 130 km na jednym ładowaniu! Koszt przejechania stu kilometrów na skuterze elektrycznym oscyluje wokół kwoty dwóch złotych. Rozwój elektromobilności pozwala także ograniczyć zużycie zapasów surowców naturalnych (takich jak ropa naftowa czy gaz ziemny). Znacząco obniża również emisję szkodliwych gazów cieplarnianych. Elektromobilność przyczynia się także do rozwoju wielu gałęzi gospodarki. Wpływa również na tworzenie wielu nowych miejsc pracy, w szczególności z zapotrzebowaniem na specjalistów w tej dziedzinie.

W wielu krajach europejskich zauważa się znaczący wzrost użytkowania pojazdów elektrycznych. Według danych Międzynarodowej Agencji Energetycznej, w 2020 r. po światowych drogach poruszało się około 10 milionów samochodów elektrycznych. Pomimo załamania branży spowodowanego pandemią koronawirusa, ilość zarejestrowanych aut z napędem elektrycznym wzrosła o 41%. W ich użytkowaniu przodują niewątpliwie kraje skandynawskie, a także Belgia, Holandia i Luksemburg. Co ciekawe, w ubiegłym roku Europa prześcignęła po raz pierwszy Chiny i Stany Zjednoczone.

Elektromobilność w Polsce

Według danych z końca marca 2021 r. w Polsce było zarejestrowanych łącznie 22 291 samochodów osobowych z napędem elektrycznym. Dla porównania, rok 2020 przyniósł ich 18 875 – ponad dwukrotnie więcej niż w roku poprzednim. W maju tego roku po polskich ulicach poruszało się już 25 407 samochodów z napędem elektrycznym. Pojazdy w pełni elektryczne stanowiły 49%, natomiast za pozostałe 51% odpowiadały pojazdy hybrydowe typu plug-in. Liczbę skuterów i motocykli elektrycznych oszacowano na 9 652 szt.

Wraz ze wzrostem zarejestrowanych samochodów z napędem elektrycznym w 2020 r. w znacznym stopniu rozwijała się także infrastruktura stacji ładowania. Jednak w porównaniu z rokiem poprzednim tempo ich wzrostu spadło. W okresie od czerwca 2019 r. do maja 2020 r. w Polsce zainstalowano 479 ogólnodostępnych stacji ładowania pojazdów z napędem elektrycznym. W ciągu kolejnych 12 miesięcy – już tylko 322. Pod koniec maja tego roku dla kierujących pojazdami elektrycznymi dostępnych było 1 495 ogólnodostępnych stacji ładowania pojazdów elektrycznych (2 897 punktów). Znalazły się w nich ładowarki prądem stałym oraz prądem naprzemiennym o mocy mniejszej lub równej 22 kW. Te ostatnie stanowiły większość, bo aż 67% wszystkich ładowarek.

Infrastruktura ogólnodostępnych stacji ładowania jest priorytetem, aby elektromobilność w Polsce mogła się rozwijać. Liczba pojazdów z napędem elektrycznym stale wzrasta, a kilometry, jakie można pokonać na jednym pełnym naładowaniu akumulatora, wahają się od 130 – 400. W najbliższym czasie na dynamiczny rozwój powinny liczyć także stacje ładowania zasilane energią słoneczną pobieraną z paneli fotowoltaicznych.

Choć zainteresowanie pojazdami elektrycznymi w naszym kraju staje rośnie, to wciąż stanowią one niewielki odsetek wśród pojazdów z napędem silnikowym. Polsce wciąż daleko jest do europejskich liderów. Do głównych przyczyn należą głównie ceny aut z napędem elektrycznym, które w porównaniu z pojazdami silnikowymi wciąż są znacznie wyższe. Pewne jest jednak, że wraz z rozwojem elektromobilności i postawionych przez nią wymagań ich ceny na pewno będą spadać i osiągać porównywalny pułap jak w przypadku pojazdów silnikowych. Przeszkodę może stanowić również brak rozwiniętej infrastruktury ogólnodostępnych stacji ładowania. Dziś można je spotkać głównie na autostradach i drogach ekspresowych, stacjach benzynowych, w galeriach handlowych czy w pobliżu restauracji, hoteli i sieci supermarketów.

Co się zmieni?

Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych, która weszła w życie z dniem 11 stycznia 2018 r., przewiduje dynamiczny rozwój elektromobilności w Polsce, zakładając szereg udogodnień dla użytkowników pojazdów elektrycznych. Według szacunków w 2025 r. na polskich drogach będzie można spotkać od 63 do 300 tys. pojazdów z napędem elektrycznym, a Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju zakłada ich nawet milion. Późniejsze lata mają przynieść stabilną sytuację elektromobilności w Polsce, a kierujący będą mogli skorzystać z licznych udogodnień, które funkcjonują już w innych krajach. Mają to być m.in:

• darmowe miejsca parkingowe w płatnych strefach parkowania
• mniejsza akcyza lub zwolnienie z niej
• możliwość poruszania się po buspasach
• wyższe odpisy amortyzacyjne
• zwolnienie z opłat za przejazd autostradami

Bez wątpienia elektromobilność jest jedną z najszybciej rozwijających się branż w Polsce. Trend wzrostowy z całą pewnością utrzyma się w 2021 r. i będzie rozwijał się w kolejnych latach. Jednak bez odpowiedniego zaplecza w postaci wsparcia finansowego i dopłat do zakupu samochodów elektrycznych oraz bez znaczących zmian prawnych i podatkowych rozwój ten będzie powolny. Producenci prześcigają się w tworzeniu coraz to nowszych rozwiązań. Już dziś wiele koncernów samochodowych ma w swojej ofercie samochody czy skutery elektryczne. Dlatego można wziąć za pewnik, że pojazdy z silnikiem spalinowym i diesla zostaną wkrótce zastąpione pojazdami z napędem elektrycznym. A jak sytuacja będzie rozwijać się w Polsce – czas pokaże.